2010-12-07

ΕSTER VILAR "Der dressierte Mann" "Ο εκγυμνασμένος (ντρεσαρισμένος) Άνδρας" - 6. Μέθοδοι ντρεσαρίσματος - εκγύμνασης



«καλύτερα να πέσεις σε κόρακες παρά σε κόλακες»

Αντιφώντας

Μέθοδοι ντρεσαρίσματος - εκγύμνασης

Για να κάνει τον άντρα, σπρωγμένο από την ευτυχία πού του προκαλεί η υποδούλωση του, να υποταχθεί πραγματικά στη γυναίκα κι όχι π.χ. σε άλλους άντρες, σε ένα άλλο οποιοδήποτε ζωικό είδος ένα σύστημα της εκλογής του, η γυναίκα τον υποβάλλει σε ένα ντρεσάρισμα πού αρχίζει από πολύ νωρίς. Πολύ έγκαιρα, μάλιστα, ο άνδρας της παραδίνεται, τότε ακριβώς πού μπορεί πιο εύκολα να τον ντρεσάρει, όταν είναι παιδί. Και χάρη στη διαδικασία της φυσικής επιλογής τελικά αναπαράγονται μόνο οι γυναίκες οι πιο κατάλληλες γι' αυτό το ντρεσάρισμα.

Έτσι λοιπόν, ο άνδρας συνηθίζει, από τα πρώτα κιόλας βήματα του στη ζωή, να έχει κοντά του μια γυναίκα, να βρίσκει «φυσική» την παρουσία της κι «αφύσικη» την απουσία της, πράγμα πού εξηγεί, ίσα με ένα ορισμένο σημείο, την εξάρτηση του απέναντι της. Αν όμως αυτή η εξάρτηση δεν είναι σοβαρή, το να ζήσει χωρίς γυναίκα θα μπορούσε να συγκριθεί απλώς με κάποιαν αλλαγή του περιβάλλοντος. Όποιος πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε ορεινά μέρη και κατέβηκε αργότερα στα πεδινά, πιθανόν να αναπολεί πάντοτε με κάποια νοσταλγία τα μέρη εκείνα, χωρίς όμως να νιώθει και την αδήριτη ανάγκη να ξαναζήσει εκεί. Υπάρχει λοιπόν εδώ κάτι άλλο και μάλιστα πιο σημαντικό.

Εξάλλου η γυναίκα δεν έχει κανένα συμφέρον να προκαλέσει στον άντρα μια τόσο ρομαντική νοσταλγία και τόσο ασήμαντη, όπως είναι η ανάμνηση του μέρους πού γεννήθηκε, αίσθημα απομακρυσμένο πια και πού δεν επανεμφανίζεται παρά μόνο κατά την απραγία της Κυριακής, χωρίς να συνεπιφέρει καμιά συνέπεια. Αυτό που ενδιαφέρει την γυναίκα, είναι να φτιάξει τον άντρα κατάλληλο για δουλειά, το γρηγορότερο δυνατό, καθώς το μόνο που την ενδιαφέρει είναι το χρήμα και να της διαθέτει εξολοκλήρου τους καρπούς των κόπων του. Καταπιάνεται, λοιπόν, πρώτα απ’ όλα να του δημιουργήσει μια σειρά από εξαρτημένα αντανακλαστικά, πού σκοπό έχουν να του υποβάλλουν την υποχρέωση να παράγει όλα τα υλικά αγαθά πού αυτή έχει ανάγκη. Και τα καταφέρνει, υποβάλλοντας τον, από τον πρώτο κιόλας χρόνο, σ’ ένα ντρεσάρισμα που του επιβάλλει μια κλίμακα άξιων καθαρά γυναικείων. Και συνεχίζει αυτό το ντρεσάρισμα του, ώσπου να τον κάνει να μπερδεύει την ατομική του αξία με την ωφέλεια που εκείνη μπορεί να παίρνει απ’ αυτόν, δηλαδή όταν παράγει ένα πράγμα πού γι’ αυτήν θα ‘χει αξία.  Με αυτόν τον τρόπο, η γυναίκα γίνεται για τον άντρα ένα είδος οργάνου μέτρησης, στο όποιο θα μπορεί εκείνος να διαβάζει σε κάθε στιγμή το βαθμό της αξίας - ή της μη αξίας - κάθε του ενέργειας. Όταν καταπιάνεται με κάποιον ασχολία που, σύμφωνα μ’ αυτήν την κλίμακα, είναι ολότελα ανωφελής, λογουχάρη μια ποδοσφαιρική συνάντηση, θα προσπαθήσει να συνδυάσει αυτή την «απώλεια» με μιαν επαύξηση της φροντίδας της στους άλλους τομείς που γι’ αυτήν θεωρούνται θετικοί. Αυτός είναι, άλλωστε, ο λόγος για τον όποιο οι γυναίκες ανέχονται, ως ένα ορισμένο σημείο, το ποδόσφαιρο και τις άλλες αθλητικές εκδηλώσεις.

Από όλες τις μεθόδους ντρεσαρίσματος πού χρησιμοποιεί η γυναίκα στην διαπαιδαγώγηση του άντρα, τα παινέματα αποδεικνύεται ότι είναι η πιο πολύτιμη, η γυναίκα καλλιεργεί το υπερεγώ του άντρα για να ικανοποιήσει τους δικούς της υποκειμενικούς σκοπούς. Η μέθοδος αυτή μπορεί να εφαρμοστεί σχεδόν από την αρχή, και κρατάει όλη την αποτελεσματικότητα της ως μια προχωρημένη ηλικία, πράγμα πού δεν γίνεται στο ντρεσάρισμα με το σεξ και που η πρακτική του διάρκεια είναι σχετικά περιορισμένη. Η απόδοση της είναι τέτοια, ώστε, σε κατάλληλη δόση, μπορεί να αντικαταστήσει ολότελα την αντίθετη μέθοδο δηλαδή την προσβολή. Μια και συνηθίσει στα κομπλιμέντα, αρκεί μια μόνο φορά να του τα στερήσει κανείς για να νιώσει προσβεβλημένος.

Το ντρεσάρισμα με την μέθοδο του παινέματος παρουσιάζει, μαζί με άλλα, και τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: Αυτός τον όποιον παινεύουν, πέφτει σε θέση εξάρτησης σε σχέση με τον παινευτή του (για να έχει κάποιαν αξία το παίνεμα, θα πρέπει να προέρχεται από ανώτερη αρχή· αναγνωρίζεται έτσι αυτόματα ένα ανώτερο επίπεδο στον παινευτή). Το παίνεμα επενεργεί σαν το ναρκωτικό (όταν το στερηθεί, ο τοξικομανής δεν έχει συναίσθηση της πραγματικότητας, μπερδεύει όλες τις αξίες και χάνει την ικανότητα να αναγνωρίζει τον εαυτό του). Το παίνεμα αυξάνει την αποδοτικότητα (αρκεί γι’ αυτό να σταματήσει κάποια στιγμή και ν' αρχίσει πάλι να εφαρμόζεται σε ανώτερο σκαλοπάτι απόδοσης).

Από την στιγμή πού το αρσενικό βρέφος θα γίνει το αντικείμενο συγχαρητηρίων, γιατί π.χ. για πρώτη φορά δεν λέρωσε το κρεβατάκι του άλλα ενεργήθηκε στο γιογιό του· από την στιγμή πού θα συνειδητοποιήσει ότι ένα ευνοϊκό χαμόγελο και δυο - τρεις ηλίθιες και χαρούμενες φράσεις που είναι πάντοτε οι ίδιες, αποτελούν την αμοιβή του, γιατί άδειασε όλο το μπιμπερό του, απ’ αυτή την στιγμή κιόλας μπαίνει σ' ένα φαύλο κύκλο. Για να νιώσει και πάλι αυτή την ηδονή, θα προσπαθήσει την άλλη φορά να κάνει ακριβώς τα ίδια πράματα, πού του είχαν δώσει την αίσθηση της ευτυχίας. Αν μια μέρα του λείψει αυτός ο έπαινος, θα είναι δυστυχισμένο και θα κάνει το παν για να ξανανιώσει άλλη μια φορά την χαρά, πού χωρίς αυτήν δεν μπορεί να  ζήσει.

Φυσικά, και το θηλυκό βρέφος υποβάλλεται στις ίδιες μεθόδους ντρεσαρίσματος. Στα πρώτα τους βήματα, η γυναίκα δεν κάνει καμιά διάκριση ανάμεσα στα «παιδιά της», αγόρια ή κορίτσια. Το ντρεσάρισμα όμως της παιδούλας σταματάει μόλις μάθει τους κανόνες της υγιεινής. Από κει και μετά, οι δρόμοι τους χωρίζουν, κι όσο προχωράει η διαπαιδαγώγηση τους, τόσο το κορίτσι θα ανατρέφεται με προσανατολισμό να μπορεί να εκμεταλλεύεται, ενώ το αγόρι πώς να γίνει το αντικείμενο της εκμετάλλευσης!!!

Τα παιδικά παιχνίδια αποτελούν σημαντικά μέσα γι' αυτή την διαφοροποίηση. Καλλιεργώντας την έμφυτη κλίση πού έχουν τα παιδιά της στο παιχνίδι, η γυναίκα, σιγά - σιγά, σαν να πρόκειται για δήθεν κατά τύχη, τα κατευθύνει προς την κατεύθυνση πού αυτή θέλει. Δίνει στην κοπελίτσα κούκλες η αντικείμενα σχετικά με τις κούκλες αμαξάκια, κρεβατάκια, κουζινικά· και στο αγοράκι ότι δεν ταιριάζει στην αδελφούλα του, παιχνίδια με οικοδομικά υλικά, ηλεκτρικά τραινάκια, αυτοκινητάκια για κούρσες, αεροπλανάκια. Όντας ακόμα μωρό, το κοριτσάκι έχει την ευκαιρία να ταυτιστεί με την μητέρα του και να μάθει να παίζει τον ίδιο ρόλο, εφαρμόζει στις κούκλες της την ίδια μέθοδο ντρεσαρίσματος, τις παινεύει   προσβάλλει, το ίδιο όπως κι αυτήν την παινεύουν και την προσβάλλουν, μαθαίνει, παίζοντας, τους κανόνες που ταιριάζουν ανάλογα για τον χειρισμό του ανθρώπινου όντος. Κι από το γεγονός ότι δεν ακούει επαίνους παρά μόνο όσο καλύτερα εκδηλώνεται στον ρόλο της γυναίκας, δεν εύχεται, αργότερα, παρά πώς να γίνει «γυναικεία». Γι’ αυτήν, η ανώτερη αρχή είναι η γυναίκα, η οποία είναι η μόνη ικανή να απονείμει έναν έπαινο, αφού αυτή μόνο μπορεί να αποφανθεί αν η κορούλα παίζει καλά τον ρόλο για τον όποιο προορίζεται. Δεν γίνεται, φυσικά, λόγος για τον άντρα στο ρόλο του παινέματος, γιατί από την αρχή του μαθαίνουν σκοπίμως, θα δούμε παρακάτω γιατί, ότι ο ρόλος της γυναίκας είναι μετρίας αξίας.

Πράγματι, τον συγχαίρουν για ότι κάνει, έκτος όταν παίζει με κουκλάκια. Με τα παιχνίδια του φτιάνει υπονόμους, γέφυρες, σπίτια, διαλύει από περιέργεια τα αυτοκινητάκια του, χειρίζεται τα ντουφεκάκια του και τα άλλα πολεμικά παιχνίδια πού του παίρνουν - με λίγα λόγια, μαθαίνει όλα όσα θα πρέπει να κάνει αργότερα για να μπορεί να συντηρεί την γυναίκα, π.χ. στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο είχε εγκριθεί από την ίδια την βρετανική κυβέρνηση μια προπαγανδιστική αφίσα στην οποία καλοντυμένες νεαρές Εγγλέζες αποχαιρετούσαν έναν λόχο στρατιωτών που έφευγε για το μέτωπο με το λογότυπο «British Women Say Go».

Όταν φτάσει στην σχολική ηλικία, ξέρει ήδη, από την προσωπική του πείρα, τις βασικές αρχές της μηχανικής, της βιολογίας, της τεχνικής, του ηλεκτρισμού, μπορεί να φτιάξει ένα καλυβάκι με σανίδια και να αμύνεται παίζοντας πόλεμο. Όσο πιο μεγάλη πρωτοβουλία δείχνει, τόσο πιο σίγουρος είναι ότι θα τον παινέψουν. Η γυναίκα ενδιαφέρεται πώς το αγόρι πρέπει να μάθει το γρηγορότερο δυνατό πολύ περισσότερα πράγματα από αυτήν, η οποία δεν θα μπορούσε καθόλου εύκολα να τα καταφέρει στην ζωή σε έναν κόσμο χωρίς άντρες. Πρέπει το αγόρι να γίνει εντελώς ανεξάρτητο, έτοιμο για καθετί πού λέγεται εργασία. Στα μάτια της γυναίκας, ο άντρας είναι πράγματι μια μηχανή, αλλά μια μηχανή όχι συνηθισμένη, αλλά μια μηχανή που έχει ανάγκη να την χειρίζεσαι με δεξιότητα ή έστω, να την προγραμματίζεις καλά. Αν η γυναίκα ήξερε να το περιγράψει, θα ‘λεγε ότι ο άντρας είναι ένα είδος «ρομπότ προικισμένο με συνείδηση», ικανό να προγραμματίζεται μόνο του, κι επομένως να αναπτύσσει τη δραστηριότητα του και να προσαρμόζει το πρόγραμμα του σε κάθε νέα κατάσταση. Άλλωστε, οι επιστήμονες εργάζονται για να φτιάξουν τέτοιες μηχανές, πού θα μπορούν να δουλεύουν, να αποφασίζουν, να σκέφτονται αντί γι' αυτούς, με σκοπό να διαθέτουν κάποτε σύμφωνα με τις επιθυμίες τους,  τους καρπούς της εργασίας τους. Πρόκειται, όμως, για ρομπότ φτιαγμένα με άψυχη ύλη και όχι έμβια όντα.

Έτσι λοιπόν, προτού ακόμα είναι σε θέση να διαλέξει, με την δική του θέληση, έναν δικό του τρόπο ζωής, ο άνδρας δηλητηριασμένος και εθισμένος στα παινέματα, δεν νιώθει στα νερά του παρά μόνο όταν ασχολείται με ενέργειες πού του εξασφαλίζουν την επιδοκιμασία της γυναίκας. Και καθώς, σαν συνέπεια της δηλητηρίασης αυτής, έχει ανάγκη από όλο και περισσότερα, αισθάνεται την υποχρέωση να αυξάνει ολοένα τους ρυθμούς του και την αποδοτικότητα του προς την κατεύθυνση πού του έχει επιβληθεί. Καταρχήν, η τέτοια επιδοκιμασία θα μπορούσε να προέλθει κι από έναν άλλον άντρα, άλλα για τους λόγους πού εκθέσαμε πιο πάνω, οι άνδρες, συνεχώς απασχολημένοι, είναι βουτηγμένοι σ' έναν ανταγωνισμό πού κάνει τον καθένα εχθρό όλων των άλλων. Κι έτσι μόλις ο άντρας μπορεί να τα καταφέρει, γυρεύει να έχει σπίτι του τον προσωπικό του εγκωμιαστή, τον αποκλειστικό του θυμιαστή, κάποιον πού να μπορεί σε κάθε στιγμή να τον ρωτάει αν πράγματι είναι γενναίος και καλός, και σε τι σημείο είναι γενναίος και καλός με επιστέγασμα την παροχή αφειδώς υποσχόμενων ερωτικών επιδόσεων.

Σαν κατά τύχη, η γυναίκα βρίσκεται εκεί, ιδανική για τον ρόλο αυτό. Όμως, αυτή είναι που τα έχει προσχεδιάσει και προσκηνοθετίσει, τόσο καλά, πού μπορεί τώρα να παρουσιαστεί και η ίδια στην σκηνή!!!

Σπάνια συμβαίνει κάποιος άντρας, επιστήμονας η καλλιτέχνης πού έχει πετύχει, να τα καταφέρει να σπάσει αυτά τα «μάγια» και να δεχτεί από άλλους άντρες, π.χ. επαγγελματικούς προϊσταμένους, τα παινέματα πού τόσο έχει ανάγκη. Οπωσδήποτε, κι αν κατορθώσει να ελευθερωθεί από την γυναίκα, θα μείνει πάντα σκλάβος της ανάγκης του για παινέματα.

Η απόδειξη είναι, ότι ο άντρας πού έχει εξασφαλιστεί υλικά πετυχαίνοντας σε κάποιον τομέα, δεν αλλάζει πια, δεν θα προσπαθήσει ποτέ να δοκιμάσει τις ικανότητες του σε κάποιον άλλον τομέα, δεν θα ικανοποιήσει ποτέ την περιέργεια του. Κατά γενικό κανόνα, συνεχίζει να εργάζεται στον τομέα πού του εξασφάλισε εγκωμιασμούς, έστω κι αν πρόκειται για τον Μορώ με την ζωγραφική του, για τον Στράους με τα βαλς του ή για τον Τένεσση Ουίλλιαμς με τα γυναικεία του δράματα. Όλοι κάνουν πίσω, μπρος στον κίνδυνο να γίνουν οι ίδιοι η ατομική τους κλίμακα αξιών.

Από κει και μετά, δεν μένει παρά ένα βήμα για να εικάσουμε ότι δεν υπάρχει τίποτα το θετικό σ' αυτό πού ονομάζουμε το «προσωπικό» στυλ του καλλιτέχνη. Ένας συγγραφέας σαν τον Μπέκετ, που επί είκοσι χρόνια δεν παράγει παρά μόνο παραλλαγές του «Γκοντό» του, δεν το κάνει βέβαια από ευχαρίστηση (είναι πολύ έξυπνος για κάτι τέτοιο). Ακόρεστος για επαίνους, κλωτσάει μπροστά στον κίνδυνο, όπως ο τοξικομανής μπροστά σε μια κούρα αποτοξίνωσης. Αν μπορούσε κάπως ν' απελευθερωθεί από την εξαρτημένη αυτή συμπεριφορά του, τότε από καιρό θα έκανε κάτι άλλο θα μπορούσε ίσως να φτιάξει ασφαλέστερα αεροπλάνα (ο δοκιμασμένος μηχανισμός των έργων του επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι έχει αντίληψη της τεχνικής), να καλλιεργήσει σπάνια φυτά, ή έστω, να γράψει μια κωμωδία. Μια κωμωδία ίσως, όπου μια γυναίκα, παραχωμένη ως την μέση μέσα σ’ ένα χωμάτινο τάφο, θα γύρευε την οδοντόβουρτσα της, όπως στο έργο «Ω, οι ωραίες μέρες». Ίσως και να είχε επιτυχία στο κοινό, όμως ένα τέτοιο πείραμα είναι πολύ ριψοκίνδυνο για έναν άντρα ντρεσαρισμένο σύμφωνα με την αρχή της αποδοτικότητας. Να γιατί ο Μπέκετ προτιμά να συνεχίζει να γράφει δράματα για το παράλογο της ζωής, είναι σίγουρος ότι γι’ αυτά θα τον επαινέσουν.